“Shaxta usulida ko‘mir qazib olish” koni (9-shaxta) “O‘zbekko‘mir” AJ tarkibidagi ikkinchi muhim ishlab chiqarish ob’yekti bo‘lib, “Angren” ko‘mir havzasida yepiq usulda ko‘mir qazib oluvchi  korxona hisoblanadi. 

O‘tgan asrtning qirqinchi yillarida ishga tushirilgan va hozirda ko‘pchilik 9-shaxta deb ataydigan korxonamiz bir necha o‘n yillik sharafli va mashaqqatli yo‘lni bosib o‘tdi, ammo umuman o‘z pozisiyalaridan voz kechish niyatida emas. Hali yerning tubida ko‘mir bor va u juda ko‘p.

Shaxtamizda birinchi ko‘mir 1948 yilda ishlab chiqarilgan, 1951 yilda u qo‘shni shaxta bilan birlashtirilgan. O‘shandan beri ular yagona korxona bo‘lib qoldilar. Eski kon o‘zidan oldingilaridan muvaffaqiyatli o‘tib ketdi, ishlashda davom etmoqda. 
Bu yerda qattiq yoqilg‘i qazib olish rejasi ham ortig‘i bilan bajarilmoqda. 
Joriy yilning o‘tgan olti oyida yer ostidan ko‘mir qazib olish rejasi 15,8 foizga oshirib bajarildi. 
2021 yilda yer osti kon transporti uchastkasi boshlig‘i Alisher Maqsudov, burg‘ulash-portlatish ishlari (BVR) uchastkasi boshlig‘i Alisher Maqsudov, 3-kon uchastkasi boshlig‘i Yodgor Sattorov, Ro‘zmat Shukurovdan iborat kon mutaxassislari guruhi ishlab chiqarish faoliyati o‘n yildan ko‘proq vaqt avval to‘xtatilgan yana bir – 6-sonli kon uchastkasini tiklash va kelgusida ishga tushirish loyihasini ishlab chiqishda ishtirok etdilar.
Ma’lum bo‘lishicha, bu hududda haqiqiy boylik yer ostida yashiringan – 50 ming tonnadan ortiq ko‘mir! Mazkur uchastka istiqbolli bo‘lib, ayni paytda konveyer tasmasi umumiy uzunligi bir kilometrga yetgan yer osti konveyer liniyasi uchastkalarini o‘rnatish ishlari yakunlanmoqda. “Angren ko‘mir koni” filiali mehnat jamoasi yer ostida mehnat qilayotgan hamkasblarini rezina-kabel lentalari bilan ta’minladi. Bu yerda Alisher Maqsudov rahbarlik qilayotgan 7-uchastka ta’mirchilari brigadasi mehnat qilmoqda. Kon ichidagi kommunikasiyalarning cho‘kishi bilan bog‘liq uchastkada hali ko‘p ish qilish kerak, yog‘och ishlab chiqaruvchilar uchun ham, konchilar uchun ham yetarli ish bo‘ladi.
Konchilar yog‘ochsiz hech narsa qilolmaydilar: yog‘och qoziqlar yordamida yer osti mahkamlagichlari qulashning oldini olish uchun driftlarning devorlari va shiftini mustahkamlaydi.
Bundan tashqari, yer osti ko‘mir qazib olishda ishtirok etadigan yuzalarga qirg‘ichli konveyerlarni o‘rnatish kerak. 
Qadimgi konchilar ko‘mir qazib olish uchun maxsus kombaynlardan foydalanganlar. Endi bunday agregatlar unutilgan. Biz 2024 yilda 6-sonli uchastkada uzoq davom etgan “turg‘unlik”dan so‘ng “qora oltin”ning birinchi partiyasini ishlab chiqarishni rejalashtirganmiz. Hozircha faqat bitta asosiy ob’yekt – 3-sonli kon uchastkasi faoliyat yuritmoqda, unga Ro‘zmat Shukurov rahbarlik qilmoqda. Qazib olinadigan ko‘mir juda yaxshi sifatga ega, u hech qanday aralashmalarsiz deyarli toza qo‘ng‘ir ko‘mir hisblanadi. U ham maishiy, ham sanoat pechlarida yaxshi yonadi - bizning eski konimizda qazib olingan ko‘mir iste’molchilar orasida katta talabga ega.

Jamol ALIMQULOV,
“O‘zbekko‘mir” AJ “Shaxta usulida ko‘mir qazib olish” filiali bosh muhandisi