Ro‘ziyev Uchqun Abdirajabovich
JAMIYATDA HALOLLIKNI TA’MINLASH – BARCHAMIZNING BURCHIMIZ!
2025-yil, 21-iyul. Korrupsiya masalasi dunyo miqyosida hal etilishi lozim boʻlgan global muammolardan biridir. Bu muammo har qanday davlat va jamiyatning ijtimoiy-siyosiy va iqtisodiy rivojlanishiga jiddiy putur yetkazadigan, inson huquq va erkinliklarining poymol boʻlishiga olib keladigan salbiy illatdir. Shuning uchun ham bugungi kunda korrupsiyaga qarshi kurashish masalasi jamiyatning har bir bo‘g‘inida muhim ahamiyat kasb etib, kundalik hayotimizning muhim masalalari qatoridan joy oldi.
Xususan, “O‘zbekko‘mir” aksiyadorlik jamiyatida ushbu yo‘nalishda bir qator islohotlar, tizimli chora-tadbirlar amalga oshirilib, jamoatchilik bilan ochiq muloqotlar tashkil etilmoqda.
Ko‘mir sanoatidagi eng yirik korxonalardan biri hisoblangan “O‘zbekko‘mir” AJ tarkibida 11 ta tuzilma faoliyat yuritmoqda. “Angren ko‘mir koni”, “Apartak ko‘mir koni”, “Shaxta usulida ko‘mir qazib olish” filiallari ko‘mir qazib chiqarishni amalga oshirsa, qolganlari avtotransport, temiryo‘l va xizmat ko‘rsatish kabi filiallar hisoblanadi.
Ushbu keng qamrovli jamiyat tizimida shaffof va xolis boshqaruvni ta’minlash, korrupsiyadan holi muhitni shakllantirish katta mas’uliyat va intizom talab etadi.
Jamiyat bosh direktorining 2024-yil 10-dekabrdagi 571-sonli buyrug‘i bilan Korrupsiyaga qarshi kurashish sohasiga oid 16 ta ichki me’yoriy hujjatlar yangidan ishlab chiqilib ijroga qaratildi.
Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2025-yil 21-apreldagi “Korrupsiyaga qarshi kurashish tizimini yanada takomillashtirish bo‘yicha belgilangan ustuvor vazifalar ijrosini samarali tashkil etishga doir chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PF-71-sonli farmoni hamda “Davlat organlari va tashkilotlarining korrupsiyaga qarshi ichki nazorat bo‘linmalari mustaqilligini ta’minlash hamda faoliyati samaradorligini oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-147-sonli qarorining ijrosi bo’yicha jamiyatda mavjud korrupsiyaga qarshi ichki nazorat tuzilmasini yangidan tashkil etish, qo‘shimcha shtatlar joriy etish to‘g‘risida jamiyat bosh direktorining 2025-yil 28-mayda 197-sonli buyrug‘i qabul qilinib, ijrosi ta’minlanmoqda.
Bugungi kunda jamiyatda ishga qabul qilish, lavozimdan lavozimga o‘tkazishda qabul jarayonlarida test bosqichi elektronlashtirildi. Yangi ishchi va mutaxassislarni tanlov asosida ishga qabul qilish, mehnat shartnomalariga korrupsiyaga qarshi bandlarni kiritish, shartnomalar tuzishda kontragentlarni tekshirish amaliyoti joriy etilgan.
Jamoatchilik bilan ochiq muloqot ham korrupsiyaga qarshi samarali kurashishning muhim bo‘g‘ini hisoblanadi. “O‘zbekko‘mir” AJ tomonidan bu masalaga ham alohida e’tibor qaratilmoqda. Ijtimoiy tarmoqlar orqali so‘rovnomalar, onlayn muloqotlar tashkil etilib, fuqarolarning murojaatlari bevosita ko‘rib chiqilmoqda. Aniqlangan holatlar yuzasidan tekshiruvlar o‘tkazilib, zarur chora-tadbirlar belgilanmoqda. Joriy yil 1-yarim jilda jamiyat filiallarida sohaga oid 11 ta profilaktik tadbirlar amalga oshirildi.
Shuningdek, korrupsiyaga qarshi kurashishda keng jamoatchilikning qo‘llovi va ishtiroki muhim ahamiyatga ega. Ba’zi hollarda fuqarolar yoki ishchi-xodimlar korrupsiya to‘g‘risida xabar berishga tortinishadi, ishonmaslik yoki shaxsiy xavfsizlik masalalari ularni to‘xtatib qo‘yadi. Shu boisdan jamiyatda murojaatlar anonimligini ta’minlash, shaxsiy ma’lumotlarni sir saqlash kafolati berilishi tusuntirib kelinmoqda. Bu esa xodimlar va fuqarolarni faol bo‘lishga, jamiyatda yuzaga kelayotgan salbiy holatlarga befarq bo’lmaslikka undamoqda.
Jamiyatda yo‘lga qo‘yilgan onlayn chatlar orqali fuqarolar bilan bevosita muloqotlar ana shunday ezgu maqsadlarga xizmat qilmoqda. Korxonaning rahbar mutaxassislari ishtirokidagi ushbu muloqotlarda jamiyat faoliyati, istiqbolli loyihalar va islohotlar haqida axborot berilib, aholining savol va takliflari batafsil o’rganilmoqda.
Shu bilan birga, jamiyatning rasmiy veb-sayti va ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarida maxsus qayta aloqa kanallari tashkil etilgan bo‘lib, har bir fuqaro o‘z murojaati va fikrini yuborish imkoniyatiga ega. Bu esa davlat korxonalarida jamoatchilikning ishonchi va faol ishtirokiga asoslangan boshqaruv madaniyatini shakllantirish yo‘lida muhim qadam sanaladi.
Qisqacha aytganda, “O‘zbekko‘mir” AJda korrupsiyaga qarshi kurashish, kadrlar siyosatidagi shaffoflik, ochiq muloqot va jamoatchilik nazorati kabi mexanizmlar davlat korxonalarida mas’uliyatli boshqaruvning mustahkam poydevorini yaratmoqda. Bu tajriba nafaqat sohaviy samaradorlikni oshiradi, balki mamlakatimizda shaffof va adolatli boshqaruv tizimini yo‘lga qo‘yishda muhim o‘rin tutadi.
U.A.Ro‘ziyev,
Korrupsiyaga qarshi komplaens-nazorat bo‘limi boshlig‘i
Manbaa: https://uzbekcoal.uz/uz/news/jamiyatda-halollikni-taminlash-barcamizning-burcimiz
Korrupsiyaga qarshi komplayens nazorati nima va u korrupsiyaga qay darajada barham bera oladi?
2021-yil, noyabr. 2020-2021-yillarda barcha davlat va xoʻjalik boshqaruvi organlarida korrupsiyaga qarshi ichki nazorat tizimi ("komplayens-nazorat") joriy etildi. Jumladan, Oʻzbekistonda koʻmir qazib oluvchi va yetkazib beruvchi yirik va yetakchi korxona – Oʻzbekkoʻmir" AJda ham korrupsiyaga qarshi kurashish xizmati (komplayens) tashkil etildi va oʻz faoliyatini olib bormoqda.
KORRUPSIYA jamiyatni turli yoʻllar bilan iskanjaga oladigan dahshatli illatdir. Ushbu illatga qarshi kurashish sohasida davlat siyosati "Korrupsiyaga qarshi kurashish toʻgʻrisida"gi Qonunning tizimlilik tamoyiliga asoslangan holda amalga oshirilmoqda.
Endi korrupsiyaga qarshi "komplayens-nazorat" tizimi nima degan, savolga kelsak. "Komplayens-nazorat" deganda davlat va xoʻjalik boshqaruvi organlari, xoʻjalik yurituvchi subyektlar va ularning xodimlari faoliyatidagi korrupsiyaviy faoliyat sohalarini aniqlash va bartaraf etishga, ularning faoliyatini korrupsiyaga qarshi kurashishga oid xalqaro standart va tavsiyalarga, milliy qonunchilik hujjatlariga va ichki meyyorlarga muvofiqligini nazorat qilish va taʼminlashga qaratilgan universal profilaktik tizim tushuniladi.
Komplayens nazorat tizimi ilk bor AQShda 1906-yilda vujudga keldi. Bunga zaruriyat mamlakat iqtisodiyotida xavfsizlikni taʼminlashga qaratilgan kompaniya va korporatsiyalarning tashkil etilishi bilan bogʻliqdir.
Bugungi kunda "Baker and McKenzie" xalqaro yuridik firmaning 2019-yilgi rasmiy maʼlumotlariga asosan 150 dan ortiq mamlakatlardagi kompaniyalarida korrupsiyaga qarshi komplayens nazorat tizimi joriy etilgandir.
Oʻzbekistonda Korrupsiyaga qarshi qonunchilikka komplayens nazorat tizimi amaliyotining kirib kelishi Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil 27 maydagi "Oʻzbekiston Respublikasida korrupsiyaga qarshi kurashish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida"gi PF-5729-sonli Farmoni bilan bogʻliqdir. 2021 yilning 6 iyulida "Korrupsiyaga qarshi kurashish faoliyatini samarali tashkil etishga doir qoʻshimcha chora-tadbirlar oʻgʻrisida"gi Prezident qarori qabul qilindi.
Qarorga muvofiq, 2021-yil 1-sentyabrdan davlat organlari va tashkilotlari xodimlari onlayn ochiq tanlov asosida ishga qabul qilish, 2021-yil 1-oktyabrgacha korrupsiya, manfaatlar toʻqnashuvi asosida tuzilgan shartnomalarni haqiqiy emas deb topish, davlat xizmatchilari tomonidan tadbirkorlikda qatnashishi huquqiy oqibatlarini belgilovchi qonun loyihasi ishlab chiqildi.
2021-yil 1-oktyabrdan barcha davlat organlari va tashkilotlari, viloyat hokimliklarida korrupsiyaga qarshi ichki nazorat tuzilmalari faoliyati yoʻlga qoʻyiladi va hokazo.
Yuqorida taʼkidlab oʻtilganidek, korrupsiya jamiyatni turli yoʻllar bilan iskanjaga oladigan dahshatli illat boʻlib, ushbu illatga qarshi birgalikda kurashish muhimdir. Shundan kelib chiqib, Siz "Oʻzbekkoʻmir" aksiyadorlik tizimidagi korxonalarda qonunbuzarlik va korrupsiya holatlariga duch kelsangiz, (78) 150-39-80 ishonch telefoni orqali bevosita "Oʻzbekkoʻmir" AJ korrupsiyaga qarshi kurashish xizmati boshligʻiga murojaat qilishingiz mumkin.
Har bir murojaat shaxsan "Oʻzbekkoʻmir" AJ bosh direktori nazorati ostida qonunda belgilangan tartibda koʻrib chiqiladi.
"Oʻzbekkoʻmir" AJ korrupsiyaga qarshi kurash xizmati
Normativ-huquqiy hujjatlar
"Korrupsiyaga qarshi kurashish toʻgʻrisida" Oʻzbekiston Respublikasi Qonuni. 2017-yil 3-yanvar, OʻRQ-419-son
https://www.lex.uz/acts/3088008
Agar siz “O‘zbekko‘mir” AJ korxonalarida qonunbuzarlik yoki korrupsiya holatlariga duch kelgan bo‘lsangiz, quyidagi ishonch telefonlariga murojaat qiling:
📞 (78) 150-39-80
📱 +998 (99) 091-17-65
Bevosita “O‘zbekko‘mir” AJning Korrupsiyaga qarshi kurash xizmati rahbariga murojaat qilishingiz mumkin.
📨 Shuningdek, Telegram orqali ham xabar yuborish mumkin:
👉 https://t.me/uzbekcoal_antikorrupsiya_bot
Har bir murojaat “O‘zbekko‘mir” AJ Bosh direktori nazorati ostida, amaldagi qonunchilikka muvofiq ko‘rib chiqiladi.
👤 Jismoniy shaxsning arizasi asosida ko‘rib chiqiladigan murojaatlarda, uning shaxsiy ma’lumotlari oshkor etilmaydi.
📄 Murojaat natijalari bo‘yicha hujjatlar, zarur hollarda, tegishli vakolatli huquqni muhofaza qiluvchi organlarga huquqiy baho berish uchun yuboriladi.
Если вы столкнулись со случаями нарушений и коррупции на предприятиях АО «Узбекуголь», обращайтесь по горячей линии (78) 150-39-80 к руководителю антикоррупционной службы АО «Узбекуголь». ", а так же в телеграм https://t.me/uzbekcoal_antikorrupsiya_bot можно отправить сообщение.
Каждое обращение рассматривается лично под контролем Генерального директора АО «Узбекуголь» в порядке, установленном законодательством.
По заявлению физического лица обращения рассматриваются без раскрытия каких-либо сведений о его личности, а документы о результатах рассмотрения при необходимости передаются в соответствующие компетентные правоохранительные органы для проведения правовой оценки.
Qoidalar va reglament